PROBLEM ULICY PIONIERSKIEJ WE WROCŁAWIU
Ulica Pionierska zlokalizowana w dzielnicy Grabiszynek we Wrocławiu powstała w połowie lat 30. XX wieku. Ulica ta charakteryzuje się wciąż jeszcze jednorodną zabudową jednorodzinną o przedwojennym rodowodzie, tworzoną niewielkimi domami jednorodzinnymi dwukondygnacyjnymi z dwuspadowym dachem w układzie kalenicowym. Bezpośrednie sąsiedztwo Parku Grabiszyńskiego, oraz niedalekie Górki Skarbowców i cmentarza, a także jej kameralny i cichy klimat decydują o wyjątkowości tej ulicy w skali Wrocławia.
Niestety niektóre współczesne próby rozbudowy budynków jednorodzinnych na tej ulicy, czynione także w porozumieniu z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków we Wrocławiu, świadczą o niezrozumieniu zasad przestrzennych, dzięki którym ta uliczka ze swoją zabudową ma tak wyjątkowy charakter. Poniżej przedstawiamy diagram analizy kompozycji urbanistycznej ulicy Pionierskiej "wczoraj i dziś":
Powyższa analiza pokazuje stan oryginalny zabudowy (powyżej) oraz stan dzisiejszy. Jak widać przestrzeń tej kameralnej ulicy tworzą nie tylko domy i linia zabudowy na której znajdują się ściany fasad frontowych, ale także regularny układ budynków, ich wyrazisty RYTM – lub jednakowe odległości między tymi budynkami, podobne gabaryty (szerokość i wysokość budynków) , kąty dachów i ich nachylenie względem ulicy, a także proporcje przestrzeni zawartych między budynkami – kręgosłup przestrzenny ulicy Pionierskiej. Ilustracja poniżej pokazuje zaburzenia w przestrzeni ulicy Pionierskiej, spowodowane niekontrolowanym wypełnianiem przestrzeni między budynkami, które dążą do zatracenia charakterystycznych cech zabudowy tej ulicy.
WNIOSKI URBANISTYCZNO-ARCHITEKTONICZNE
Z przeprowadzonych powyżej analiz wynika, że planowana rozbudowa lub przebudowa zastanej kompozycji urbanistycznej i architektonicznej budynków przy ulicy Pionierskiej nie powinna naruszać zarówno ich skali, proporcji oraz powinna dążyć do zachowania wolnych przestrzeni pomiędzy sąsiednimi budynkami. Jednym z możliwych rozwiązań jest wycofanie rozbudowy wgłąb działki, w sposób nienaruszający zarówno frontowej fasady jak i fasad bocznych budynku istniejącego. Pomysł na wyodrębnienie wizualne dobudowywanej części budynku od części istniejącej zarówno w bryle jak i w materiale może służyć wzmocnieniu wartości historycznych zastanej zabudowy.
Istniejący budynek mieszkalny będący przedmiotem opracowania projektu przebudowy i rozbudowy, znajdujacy się przy ulicy Pionierskiej 49 we Wrocławiu figuruje w wykazie obiektów przewidzianych do ujęcia w gminnej ewidencji zabytków Wrocławia. Działka i budynek nr 49 zlokalizowane są w obrębie historycznego układu urbanistycznego dzielnicy Grabiszynek we Wrocławiu, który został ujęty w wykazie zabytków. Ponadto, sam budynek nr 49 jest indywidualnie ujęty w tym wykazie i również podlega ochronie konserwatorskiej. Teren założenia, poza obrzeżną zabudową wielorodzinną od strony Al. Hallera, zabudowany jest we wschodniej części willowymi budynkami jednorodzinnymi. Zabudowę zachodniej z kolei części osiedla, w obrębie której zlokalizowana jest ul. Pionierska, stanowią jednorodzinne domy w zabudowie bliźniaczej. Zaś m. in. po zachodniej stronie ulicy Pionierskiej, gdzie znajduje się dom nr 49, zlokalizowano jednorodzinne budynki wolnostojące o powtarzalnych formach: parterowe, założone na rzucie zbliżonym do kwadratu, o powierzchni zabudowy ok. 65 m2, przekryte stromymi dachami
dwuspadowymi o układzie kalenicowym, które kryto tradycyjną karpiówką w ceglastym odcieniu. Wiele z tych budynków, na skutek braku ochrony konserwatorskiej lub samowolnych działao zostało przebudowanych, wobec czego wprowadzanie nowych kubatur w obręb osiedla jest dopuszczalne, jednak tylko w sposób gwarantujący czytelność i integralność bryły zachowanych, zabytkowych budynków, tworzących przedmiotowy układ urbanistyczny, a także poszczególnych elementów tego układu, w tym układu dróg, placów i ulic, linii zabudowy, historycznego sposobu zagospodarowania terenu czy skali i gabarytów poszczególnych obiektów. Wg zachowanych archiwalnych rysunków oryginalnej dokumentacji projektowej oraz wg pomiarów z natury możemy odczytywać następujące informacje:
dwuspadowymi o układzie kalenicowym, które kryto tradycyjną karpiówką w ceglastym odcieniu. Wiele z tych budynków, na skutek braku ochrony konserwatorskiej lub samowolnych działao zostało przebudowanych, wobec czego wprowadzanie nowych kubatur w obręb osiedla jest dopuszczalne, jednak tylko w sposób gwarantujący czytelność i integralność bryły zachowanych, zabytkowych budynków, tworzących przedmiotowy układ urbanistyczny, a także poszczególnych elementów tego układu, w tym układu dróg, placów i ulic, linii zabudowy, historycznego sposobu zagospodarowania terenu czy skali i gabarytów poszczególnych obiektów. Wg zachowanych archiwalnych rysunków oryginalnej dokumentacji projektowej oraz wg pomiarów z natury możemy odczytywać następujące informacje:
WYSOKOŚĆ GÓRNEJ KRAWĘDZI GZYMSU: 5m – licząc od średniej wysokości poziomu terenu przed głównym wejściem.
WYSOKOŚĆ KALENICY: 9m – licząc od średniej wysokości poziomu terenu przed głównym wejściem.
KĄT NACHYLENIA POŁACI DACHOWYCH – 45st.
SZEROKOŚĆ ELEWACJI FRONTOWEJ – 8 (8,2)m
OPIS STANU TECHNICZNEGO BUDYNKU ISTNIEJĄCEGO
WYSOKOŚĆ KALENICY: 9m – licząc od średniej wysokości poziomu terenu przed głównym wejściem.
KĄT NACHYLENIA POŁACI DACHOWYCH – 45st.
SZEROKOŚĆ ELEWACJI FRONTOWEJ – 8 (8,2)m
OPIS STANU TECHNICZNEGO BUDYNKU ISTNIEJĄCEGO
Stan techniczny podczas oględzin konstrukcji budynku stwierdza się jako ZŁY. Ściany konstrukcyjne budynku są zawilgocone i zagrzybione, konstrukcja ścian nośnych z wyraźnymi zarysowaniami, zastosowano niedostateczne doraźne wzmocnienia ścian klamrami stalowymi, stropy budynku mają ślady korozji biologicznej i zagrażają bezpieczeństwu użytkowania. Więźba dachowa drewniana z licznie występującymi zawilgoceniami. Brak hydroizolacji zarówno w części fundamentowej jak i dachu. Budynek ze wskazaniem do gruntownego remontu, wzmocnienia elementów konstrukcyjnych lub wymiany tych elementów.
PROPOZYCJA ROZBUDOWY
Autor: Igor Kaźmierczak data: 06-2014